Tuyển sinh đại học 2025: Cần đồng bộ cách quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ
TCGCVN - Thông tư tuyển sinh mới cho phép chuyển chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm xét tuyển nhưng không vượt quá 50% tổng điểm ngoại ngữ. Trên thực tế, mỗi trường ĐH lại áp dụng cách quy đổi khác nhau – có nơi yêu cầu IELTS 8.0 mới được 10 điểm, nơi khác chỉ cần 5.0 – gây không ít băn khoăn về công bằng xét tuyển. Chuyên gia và cơ quan quản lý đang kêu gọi sớm có quy chuẩn chung nhằm đảm bảo bình đẳng cho thí sinh.
Bộ GD&ĐT vừa ban hành Thông tư 06/2025/TT-BGDĐT (19/3/2025), theo đó các trường ĐH được phép quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế thành điểm môn Tiếng Anh trong tổ hợp xét tuyển, nhưng điểm quy đổi không vượt quá 50% tổng điểm Ngoại ngữ. Quy định này nhằm khuyến khích thí sinh phát huy lợi thế ngoại ngữ, đồng thời đảm bảo công bằng giữa thí sinh ở các vùng miền. Tuy nhiên, trên thực tế có hàng chục trường đã công bố mức quy đổi của riêng mình, dẫn đến cách tính điểm chênh lệch lớn giữa các trường.
Theo báo cáo, hiện có trường chỉ cần IELTS 5.0 để đạt 10 điểm môn Tiếng Anh (ĐH Thương mại), trong khi nơi khác lại yêu cầu IELTS 8.0 mới cho 10 điểm (Học viện Ngân hàng, ĐH CMC). Một số trường khác chấp nhận IELTS từ 4.0 trở lên (tương đương 6–8/10 điểm, như Học viện Nông nghiệp, ĐH Thủ đô Hà Nội, ĐH Sài Gòn). Thực tế này cho thấy cách quy đổi của từng trường rất đa dạng, đồng thời cũng bộc lộ sự thiếu thống nhất – gây khó khăn cho thí sinh khi so sánh cơ hội trúng tuyển giữa các trường. Ngược lại, có nơi áp dụng cách thức đồng bộ: tất cả đơn vị thành viên ĐHQGHN đều quy đổi 5.5 IELTS = 8,5 điểm, 7.0–9.0 = 10 điểm cho môn tiếng Anh. Sự khác biệt này khiến những thí sinh đạt chứng chỉ giống nhau nhưng đăng ký xét tuyển ở trường khác nhau lại có thể có “điểm quy đổi” chênh tới 2–3 điểm, một bất cập rõ ràng của mùa tuyển sinh năm nay.
Nhiều chuyên gia giáo dục đã lên tiếng chỉ ra việc này. TS Lê Viết Khuyến – Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ Việt Nam – nhấn mạnh: “Việc mỗi trường quy đổi một kiểu sẽ khiến thí sinh bối rối, do đó cần có hướng dẫn chung từ Bộ GD&ĐT để đảm bảo công bằng”. Cùng quan điểm, các nhà quản lý cho rằng quy đổi điểm phải minh bạch và đặt trên cơ sở khoa học, không để tạo lợi thế không chính đáng cho học sinh có điều kiện học tập tốt hơn. (GS.TSKH Nguyễn Đình Đức – Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Công nghệ, ĐHQGHN – cũng từng lưu ý cần bảo đảm bình đẳng giữa thí sinh ở các khu vực khác nhau.) Đặc biệt, kết quả thi tốt nghiệp THPT 2024 cho thấy các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa có điểm tiếng Anh trung bình rất thấp. Điều này càng đòi hỏi quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ phải thận trọng, tránh làm học sinh ở vùng khó khăn bị thiệt thòi.
Trước các bất cập trên, Bộ GD&ĐT đã bổ sung quy định mới để tăng tính công bằng. Theo Thông tư 06/2025/TT-BGDĐT, các trường được phép quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ sang điểm môn Tiếng Anh nhưng điểm quy đổi không vượt quá 50% tổng điểm môn Ngoại ngữ. Đồng thời, tổng điểm cộng khuyến khích (bao gồm điểm thưởng cho chứng chỉ ngoại ngữ, năng khiếu…) không vượt quá 10% thang điểm xét tuyển. Bộ GDĐT khẳng định với quy định này, thí sinh vẫn có thể phát huy thế mạnh ngoại ngữ để tăng cơ hội trúng tuyển đại học, nhưng mức cộng điểm được kiểm soát để đảm bảo cân bằng giữa các nhóm thí sinh. Trong các hội nghị tuyển sinh 2025, Lãnh đạo Bộ cũng chỉ ra những bất cập trong quy đổi hiện nay và yêu cầu các đơn vị liên quan nghiên cứu để sớm ban hành hướng dẫn thống nhất phương thức quy đổi, đảm bảo công bằng giữa thí sinh và giữa các trường.
Tóm lại, từ năm 2025, việc thống nhất cách quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ được xem là rất cấp thiết. Thí sinh ở mọi vùng miền có chứng chỉ tương đương nên được quy đổi sang điểm như nhau. Do vậy, các chuyên gia và nhà giáo dục đề nghị Bộ GD&ĐT và các trường đại học cần phối hợp công bố sớm và minh bạch công thức quy đổi chung, giúp thí sinh dễ dàng so sánh và chủ động lựa chọn nguyện vọng. Chỉ khi đó, tuyển sinh đại học 2025 mới thực sự công bằng, vừa khuyến khích học sinh đầu tư học ngoại ngữ vừa không tạo ra ưu thế không chính đáng cho người này kẻ khác.
Bùi Bình
