Thi tốt nghiệp THPT: Làm thế nào để đạt điểm cao môn Ngữ văn
TCGCVN - Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024 sắp đến gần, thí sinh làm bài thi môn Ngữ văn cần nắm được các phương pháp để có thể đạt được điểm cao như rèn nhiều kỹ năng từ phân tích đề, viết văn cũng như phân bố thời gian hợp lý để giành điểm cho mình.
Phân bố thời gian hợp lý
Đề thi gồm 3 phần: Đọc - Hiểu, Nghị luận xã hội và Nghị luận văn học. Thí sinh làm bài cần nắm vững các kiến thức và phương pháp làm của từng dạng bài để có thể hoàn thành bài thi thật tốt.
Đầu tiên, học sinh phải nắm vững kiến thức cơ bản ở trên lớp. Ngay từ năm lớp 10, các em đã được tiếp xúc với dạng bài đọc hiểu, nghị luận xã hội cũng như kỹ năng làm bài về nghị luận văn học. Trong quá trình thi hay kiểm tra, thầy cô luôn luyện cho các em từng phần một để học tới đâu chắc tới đó.
Điều quan trọng là thí sinh cần biết cách phân bổ thời gian làm bài cho từng phần. Phần đọc hiểu, học sinh nên dành khoảng 20 phút để xử lý. Câu hỏi nhận biết phần này cần trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm, trúng các từ khóa. Câu hỏi thông hiểu đòi hỏi các em phải biết giải thích và hiểu ý nghĩa minh xác của ngữ liệu đã cho.
Ví dụ, đề hỏi về biện pháp tu từ thì thí sinh phải nhận biết được đó là biện pháp tu từ gì, được biểu hiện cụ thể như thế nào và tác dụng của nó ra sao. Những câu hỏi vận dụng và vận dụng cao, học sinh phải biết để hành văn trên cơ sở tư duy mạch lạc, khoa học.
Phần nghị luận xã hội, thí sinh nên làm trong khoảng 25 phút. Các em phải có kỹ năng lập luận, hiểu biết về đời sống thực tế, lấy dẫn chứng mang tính thời sự, mới mẻ và tấm gương điển hình trong xã hội.
Khi viết đoạn văn, học sinh cần sử dụng thao tác lập luận phù hợp với từng kiểu bài về tư tưởng đạo lý, hay hiện tượng trong đời sống. Trong đó có phần giải thích, dẫn chứng, phân tích, bàn luận và bài học nhận thức, hành động cụ thể ra sao. Các em cần sử dụng thao tác lập luận phù hợp với từng kiểu bài.
Nắm được đặc trưng thể loại
Phần nghị luận văn học, các em phải nắm được nét chính về đặc trưng thể loại (ký, truyện ngắn, thơ, tùy bút...). Thí sinh cần bám vào các hình ảnh, biện pháp tu từ, ý nghĩa biểu tượng của thơ. Sau khi cảm thụ được cái hay cái đẹp của thơ ca, thí sinh phải biết khái quát, tổng hợp và đánh giá để nói lên giá trị của tác phẩm.
Nếu đề thi yêu cầu phân tích một đoạn thơ, học sinh cần phân tích được những giá trị thẩm mỹ và nội dung để làm rõ những thông điệp của tác giả. Với văn xuôi, các em phải nắm được cốt truyện và nhân vật, tình huống truyện. Những câu văn hay, chi tiết tiêu biểu sẽ biểu đạt số phận, cuộc đời, tính cách nhân vật và ý đồ của nhà văn gửi gắm trong tác phẩm.
Sau đó, học sinh cần thể hiện rõ được luận điểm của mình về đoạn thơ/văn xuôi mà đề bài yêu cầu. Các em cần vận dụng kiến thức cơ bản để phân tích một khía cạnh nào đó của chủ thể văn học. Mỗi câu văn, ý thơ thể hiện một đặc điểm riêng. Đặc biệt, thí sinh phải bám sát đề bài chứ không nên phân tích lan man, dễ bị lạc đề. Phần mở bài không nên giới thiệu quá nhiều về tác giả, các em phải bám vào đoạn trích đề bài ra để viết trúng và đúng. Phần thân bài phải bao gồm các đoạn văn rõ ràng.
Ngoài ra, học sinh cũng cần giữ ổn định tâm lý tốt nhất để có thể vận dụng hết các kiến thức đã học và khả năng của mình vào việc giải quyết các câu hỏi trong đề thi. Các em cũng nên luyện viết và điều chỉnh tốc độ viết của mình. Một bài văn hay không thể là một bài văn ngắn, các em phải có sự sáng tạo và tính lý luận văn học. Do đó, học sinh cần phân bố thời gian làm bài phải khoa học.
Bùi Bình
