Thái Nguyên: Gia đình cô giáo 18 năm sống trong sợ hãi!
TCGCVN – Câu chuyện đau lòng này dường như sắp bị quên lãng. Trong nhiều năm qua, gia đình cô giáo trường làng Nguyễn Thị Tiến (Thị trấn Hùng Sơn, huyện Đại Từ) đã sống trong nơm nớp lo âu bởi có đường dây 220kv Tuyên Quang - Thái Nguyên chạy qua. Gia đình cô đã phải cải tạo chuồng trâu cũ thành nơi tá túc cho 5 nhân khẩu.
chuồng trâu cũ thành “túp lều lý tưởng”
Đã 18 năm nay, ngày nào cũng vậy, cứ tối đến hai vợ chồng cô giáo Nguyễn Thị Tiến (đã nghỉ hưu) và chồng là Nguyễn Văn Bình (CCB nhiễm chất độc màu da cam) đều đặn dắt nhau ra ngủ ở chuồng trâu cũ tại góc vườn để tránh bị nhiễm điện.
18 năm qua, vợ chồng cô giáo Nguyễn thị Tiến đã phải ngủ nghỉ tại chuồng trâu cũ được cải tạo. Ảnh: Linh Tuệ
Tháng 5/2006, Dự án đường dây 220kv Tuyên Quang – Thái Nguyên gấp rút được đầu tư xây dựng, hướng tuyến đường dây chạy qua phần đất của gia đình cô giáo Nguyễn Thị Tiến và chồng là CCB Nguyễn Văn bình và đi qua phần đất của hơn 80 hộ dân của huyện Đại Từ.
Sau khoảng 10 tháng thi công, tháng 4/2007, Dự án hoàn thành và đóng điện. Sau khi đóng điện được 10 ngày, cũng là lúc gia đình cô giáo Nguyễn Thị Tiến bị nhiễm điện nặng. Bất đắc dĩ, thời điểm đó vợ chồng, con cái gồm 5 người phải chuyển xuống sống tạm trong chuồng trâu ở góc vườn và cũng kể từ đó, hành trình đi tìm “công lý” của vợ chồng cô giáo bắt đầu. Cô Tiến miệt mài viết đơn sau mỗi lần soạn xong giáo án, chồng cô không quản ngại ôm đơn kiến nghị gửi đi khắp nơi…
Đường dây 220kv Tuyên Quang - Thái Nguyên chạy vắt qua nóc nhà cô giáo Nguyễn Thị tiến, biến căn nhà chính thành nơi chứa đồ và làm bếp nấu ăn. Ảnh: Linh Tuệ
Thời gian thấm thoắt, con cái cô giáo Tiến và ông Bình lớn lên xây dựng gia đình. Gái lớn theo về nhà chồng, trai lớn lấy vợ phải ra ngoài thuê nhà để ở…; còn hai vợ chồng bám trụ mảnh đất cha ông để lại và biến cái chuồng trâu cũ thành nơi ngủ, nghỉ.
Gặp vợ chồng cô giáo Nguyễn Thị Tiến và CCB Nguyễn Văn Bình vào những ngày cuối thu 2024, nhìn túp lều nhỏ góc vườn siêu vẹo, khiến chúng tôi khó cầm lòng. Cô giáo Tiến buồn rầu chia sẻ: Chồng cô gần 10 năm tham gia chiến trường miền nam đánh Mỹ, đi qua bao vùng đất từ Quảng Trị, Khe Sanh, Gia Lai…, rồi đến chiến tranh biên giới phía Bắc nổ ra, tiếp tục tái ngũ cùng đồng đội chiến đấu bảo vệ vùng đất Lạng Sơn. Cuộc chiến trước cái chết, đạn pháo của quân thù, thứ chất độc da cam/đi-ô-xin trong chiến tranh chống Mỹ, chống giặc phương Bắc không hề làm ông run sợ, sờn lòng. Còn cô, là một giáo viên trẻ nhiệt huyết với những con chữ, dìu dắt học sinh khôn lớn từng ngày. Tất cả, đều vì thế hệ trẻ, vì một tương lai tốt đẹp, vì sự bình yên, một xã hội công bằng văn minh… Nhưng từ ngày 27/4/2007, có đường dây 220kv chạy qua nóc nhà và đóng điện tải, dòng điện phóng xuống khiến gia đình cô Tiến phải sống trong những ngày tháng sợ hãi. Có hôm đang soạn giáo án, cảm giác như có tiếng nổ trên đầu, cô Tiến ôm giáo án chạy ra đường…hàng đêm cô không yên giấc vì sợ điều chẳng lành xảy ra, rằng tới sáng hôm sau sẽ không thể tỉnh dậy…
Năm đó, sau khi đóng điện được vài ngày, cô giáo Tiến ra giếng múc nước tắm giặt đã bị điện phóng ngã sấp mặt. Ra vườn trồng rau, cuốc đất, cũng bị điện phóng tê cả chân tay…
Điện phóng khắp nhà, vườn
Sau vụ điện phóng khiến cô giáo bị ngã, cũng có một số đoàn kiểm tra, nhà khoa học đã về đánh giá mức độ nhiễm điện tại gia đình cô và nhiều gia đình khác. Họ về đo thử mức độ nhiễm điện, kết quả kiểm tra đất đai, cây cối, vật dụng trong nhà đều có chỉ số điện tồn tại.
Biên bản kiểm tra hiện trường ngày 30/10/2007 của Đoàn Công tác theo Quyết định 1660/QĐ-BTNMT của Bộ TNMT.
Cô giáo Nguyễn Thị Tiến đã cho chúng tôi xem Biên bản kiểm tra hiện trường ngày 30/10/2007 của Đoàn Công tác theo Quyết định 1660/QĐ-BTNMT của Bộ TNMT do ông Hoàng Văn Vy, Phó Trưởng phòng, Phụ trách Phòng Thanh tra Môi trường và tài nguyên nước, Thanh tra Bộ TNMT làm Tổ trưởng về kiểm tra, đánh giá mức độ nhiễm điện của gia đình.
Tại biên bản kiểm tra, kết quả cho thấy cường độ điện trường tại điểm bất kỳ gần nhất đến dây tĩnh (đường dây 220kv –PV) là 8,53m, điện áp cảm ứng từ dây ăng ten (ăng ten tivi –PV) thể hiện 862vol; trong quá trình kiểm tra, dùng bút thử điện thông thường chạm vào đầu dây ăng ten điện giật.
Nội dung biên bản cũng chỉ rõ, kết quả đo tại một số điểm bất kì trong nhà cách mặt đất 1m, cho thấy mức độ nhiễm điện từ 0,032 đến 0,04… vol. Khi thử bút thử điện trên người vào ban ngày thì bút thử điện không thấy sáng; ban đêm, đứng trên ghế (không tiếp đất) thì bút đèn sáng (sử dụng bút thử điện thông thường).
Đó là chuyện của hơn 10 năm về trước. Còn bây giờ, có lẽ vợ chồng cô Tiến đã dần “thích nghi” với nguồn điện nhiễm, cô cho biết: “Run sợ thì vẫn run sợ đó. Nhưng vợ chồng tôi sống gần 20 năm dưới đường dây 220kv quen rồi hay sao ấy, nên giờ cảm giác cơ thể như miễn nhiễm điện hết rồi…”.
Còn với chúng tôi cảm nhận khi mới bước vào khu vực nhà vợ chồng cô Tiến, cũng thấy hơi gai người, tim đập có nhanh hơn… cô Tiến nói, đó chính là dòng điện phóng xuống, vì chúng tôi chưa quen.
Ông T.V.K, hàng xóm với Cô giáo Tiến chia sẻ: Ngày đầu đóng điện, tiếng kêu vo ve như đàn ong bay khá rõ. Hôm nào trời mưa phùn, tiếng lẹt xẹt ở đường dây còn kêu dữ hơn... Năm 1970 khi thi công đường dây 110kv qua đất nhà tôi, mấy chuyên gia ngành điện và chính quyền yêu cầu phạm vi hành lang lưới điện cách nhà dân tối thiểu 20m, tất cả công trình vật kiến trúc, cây cối phải di đời, phát quang đảm bảo cho an toàn lưới điện. Thời điểm đó, nhà tôi nằm dưới đường dây cũng phải di dời. Chính ông Bình chồng cô Tiến lúc đó sang giúp nhà tôi san gạt đất và gia đình tôi sau đó xây lại ngôi nhà mới như hiện tại. Nhưng chả hiểu sao, khi đường dây 220kv đi qua phần đất nhà ông bà Tiến, đội thi công đường dây lại nói hộ gia đình ông bà ấy được tồn tại dưới hành lang lưới diện, không thuộc diện phải di dời???
Tạp Chí Giáo chức VN sẽ tiếp tục gửi tới bạn đọc những thông tin liên quan tới cô giáo Nguyễn Thị Tiến.
Dự án đường dây 220kv Tuyên Quang – Thái Nguyên là dự án trọng điểm Quốc gia, đi qua huyện Đại Từ và T.p Thái Nguyên. (Tổng chiều dài là 40km). Đóng điện mang tải vào ngày 27/4/2007 sau 10 tháng thi công xây dựng. Tuy nhiên, từ khi đường dây 220kv đóng điện, vận hành, nhiều hộ dân có nhà, công trình nằm trong hành lang bảo vệ an toàn lưới điện 220kv đã có đơn thư phản ánh, hầu hết các ý kiến, kiến nghị của các hộ dân phản ánh về ảnh hưởng của đường dây đến sức khỏe, đời sống sinh hoạt hàng ngày; kiến nghị việc bồi thường hỗ trợ chưa thỏa đáng và đề nghị được di chuyển nhà ở, công trình vật kiến trúc ở ra khỏi hành lang bảo vệ an toàn đường dây.
Linh Tuệ