PHÁT HUY TRUYỀN THỐNG “TRUNG THÀNH – ĐOÀN KẾT – GƯƠNG MẪU – ĐỔI MỚI” CỦA CỰU CHIẾN BINH VIỆT NAM TRONG SỰ NGHIỆP QUỐC PHÒNG, AN NINH BẢO VỆ TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

Trung tá Đỗ Kim Nam

Phòng Khoa học quân sự, Học viện Chính trị

1. Đặt vấn đề

Hội Cựu chiến binh Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, được thành lập ngày 6 tháng 12 năm 1989, với mục đích tập hợp, đoàn kết và bảo vệ quyền lợi của các cựu chiến binh. Hội là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Hoạt động của Hội được thực hiện theo đường lối, chủ trương của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước và Điều lệ của Hội.

Nhiệm vụ quốc phòng, an ninh (QP, AN), bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) Việt Nam xã hội chủ nghĩa (XHCN) hiện nay là đấu tranh làm thất bại các âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa phát triển đất nước theo định hướng XHCN. Đồng thời sẵn sàng đánh thắng chiến tranh xâm lược của kẻ thù, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Yêu cầu đặt ra đối với nhiệm vụ QP, AN hiện nay đòi hỏi phải phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả Hệ thống chính trị. Với tư cách là một thành tố quan trọng trong hệ thống chính trị XHCN ở Việt Nam, Hội Cựu chiến binh (CCB) Việt Nam hiện nay đang tiếp tục giữ vững và phát huy bản chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, truyền thống: “Trung thành, đoàn kết, gương mẫu, đổi mới” của Hội tham gia tích cực vào các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), củng cố QP, AN xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ trong các lực lượng vũ trang Nhân dân, thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” (1) những CCB Việt Nam đã trải qua chiến đấu, rèn luyện, trưởng thành qua khói đạn của các cuộc kháng chiến tiếp tục cống hiến cho nhiệm vụ xây dựng và BVTQ, ngày nay đang là một bộ phận rất quan trọng của xã hội.

2. Nội dung nghiên cứu

2.1. Vai trò của Hội Cựu chiến binh Việt Nam

Hội Cựu chiến binh Việt Nam có chức năng đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền lợi chính đáng, hợp pháp của Cựu chiến binh. Hội làm tham mưu giúp cấp uỷ Đảng và làm nòng cốt tập hợp, đoàn kết, vận động Cựu chiến binh thực hiện các nhiệm vụ chính trị - xã hội của cách mạng, của Hội; tham gia giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ viên chức Nhà nước.

Với vị trí nòng cốt chính trị, là chỗ dựa tin cậy của Đảng và chính quyền các cấp, là cầu nối gắn kết quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân, thông qua nhiều hình thức, biện pháp tuyên truyền, vận động Hội CCB các cấp đã thường xuyên chăm lo giáo dục, bồi dưỡng cho cán bộ, hội viên kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; quán triệt và thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ QP, AN; tổ chức tập hợp, đoàn kết, hướng dẫn hội viên tích cực tham gia đấu tranh chống các âm mưu và hành động phá hoại cùng các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, phản động về xuyên tạc về sự nghiệp QP, AN, sự nghiệp xây dựng và BVTQ của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta; tích cực giáo dục, phổ biến pháp luật liên quan đến nhiệm vụ QP, AN, nhất là luật nghĩa vụ quân sự; phối hợp chặt chẽ với chính quyền, mặt trận và các đoàn thể Nhân dân trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tham gia giám sát, phản biện xã hội, các phong trào thi đua yêu nước, giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ; động viên các CCB nêu cao ý chí tự lực, tự cường, đoàn kết, giúp nhau làm kinh tế, nâng cao đời sống góp phần tăng cường tiềm lực kinh tế, chính trị, quân sự của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn còn những hạn chế đó là: chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ QP, AN của một số tổ chức Hội ở địa phương còn thấp; công tác xây dựng đội ngũ cán bộ Hội có nơi làm chưa tốt, còn một số cá biệt cựu chiến binh có biểu hiện tiêu cực tự mãn công thần, dao động, thiếu tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước về QP, AN; công tác phối hợp với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, cơ quan, ban, ngành, trong thực hiện nhiệm vụ QP, AN ở địa phương của một số tổ chức Hội hiệu quả chưa cao. Việc thực hiện nhiệm vụ giám sát và phản biện xã hội, công tác giáo dục truyền thống, lòng yêu nước cho thế hệ trẻ có mặt còn hạn chế.

2.2. Nhiệm vụ của Hội Cựu chiến binh trong thời kỳ mới

Trong những năm tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục còn có những diễn biến phức tạp, khó lường. Quán triệt tinh thần Đại hội XIII của Đảng: “Động viên CCB phát huy bản chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” trong xây dựng và bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ XHCN, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; giúp nhau làm kinh tế, cải thiện đời sống. Tăng cường vai trò của hội viên trong việc giáo dục lòng yêu nước, truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, góp phần xây dựng và củng cố cơ sở chính trị, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh” (2) và phát huy truyền thống “Trung thành, đoàn kết, gương mẫu, đổi mới” của Hội trong thực hiện nhiệm vụ QP, AN, xây dựng và BVTQ Việt Nam XHCN, cần tập trung làm tốt một số nội dung sau:

Một là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ QP, AN của đất nước và địa phương cho cán bộ, hội viên. Muốn làm được điều đó, các cấp Hội cần động viên cán bộ, hội viên thường xuyên học tập nâng cao trình độ về mọi mặt, nắm vững đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước, Chiến lược phát triển KT-XH, yêu cầu nhiệm vụ QP, AN của đất nước. Tổ chức vận động CCB phát huy bản chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” gương mẫu tham gia thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và BVTQ ở địa phương, tuyên truyền vận động Nhân dân thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về QP, AN. Phối hợp cùng với các tầng lớp Nhân dân kiên quyết bảo vệ thành quả của cách mạng, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hoà bình”, “phi chính trị hoá quân đội” của các thế lực thù địch. Nâng cao hiệu quả tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp về tăng cường củng cố QP, AN ở cơ sở. Phát huy vai trò của cán bộ, hội viên thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tham gia giám sát, phản biện khắc phục những vấn đề gây bức xúc trong Nhân dân về nhiệm vụ QP, AN ở địa phương, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Phối hợp chặt chẽ với lực lượng Quân đội, Công an đẩy mạnh công tác giáo dục QP, AN, nâng cao ý thức trách nhiệm BVTQ trong CCB và Nhân dân.

Hai là, tích cực vận động cựu chiến binh tham gia phát triển KT-XH củng cố QP, AN, tham gia xây dựng bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ XHCN. Các cấp Hội và hội viên cần quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về xây dựng, phát triển kinh tế nhanh, bền vững và các chương trình phát triển KT-XH của Nhà nước. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào “CCB giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi”, kết hợp lồng ghép các chương trình, các cuộc vận động trong CCB tham gia xây dựng nông thôn mới ở địa phương một cách có hiệu quả. Động viên, nhân rộng các mô hình CCB tham gia sản xuất, kinh doanh gắn với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường… góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển tăng cường tiềm lực kinh tế củng cố QP, AN cho đất nước. Các cấp Hội và hội viên cần kiên định với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội tích cực tham gia công tác xây dựng và bảo vệ Đảng, coi trọng phòng chống nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng. Phát huy vai trò trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở tham gia xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, đẩy mạnh công tác phát hiện, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí. Xây dựng mối quan hệ đoàn kết máu thịt với Nhân dân tạo sức mạnh tổng hợp xây dựng và bảo vệ chế độ XHCN.

Ba là, đổi mới nội dung, hình thức và thực hiện hiệu quả công tác giáo dục truyền thống, lý tưởng cách mạng, khát vọng hoài bão cống hiến cho thế hệ trẻ trong sự nghiệp QP, AN, xây dựng và BVTQ. Các cấp Hội và hội viên cần thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” (3) trong quá trình thực hiện giáo dục bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ. Phối hợp với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các đoàn thể chính trị - xã hội thực hiện đa dạng hóa các nội dung, hình thức giáo dục lý tưởng cách mạng phù hợp với đặc điểm tâm lý, nhu cầu hiểu biết cho thế hệ trẻ, phát huy dân chủ bảo đảm thực hiện tốt quyền lợi, nghĩa vụ của thế hệ trẻ đối với sự nghiệp QP, AN. Các cấp Hội và hội viên bằng bản lĩnh chính trị, tâm huyết và sự nêu gương của mình phải đồng hành với thanh niên trong phong trào lập thân, lập nghiệp, xây dựng và BVTQ. Cùng với cơ quan quân sự địa phương tập hợp, động viên giáo dục lý tưởng cách mạng và truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu cho thế hệ trẻ coi đó là trách nhiệm vẻ vang đối với thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước. Chú trọng và quan tâm đội ngũ cựu quân nhân là thanh niên đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự tham gia thực hiện các chương trình phát triển KT-XH, xây dựng và củng cố QP, AN và các phong trào khác ở địa phương, qua đó bồi dưỡng, tạo nguồn bổ sung cán bộ cho Hội, cho Đảng và Nhà nước.

Bốn là, chăm lo xây dựng Hội CCB Việt Nam trong sạch, vững mạnh xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong sự nghiệp QP, AN xây dựng và BVTQ. Các cấp Hội cần tiếp tục tuyên truyền, giáo dục cán bộ, hội viên, nâng cao hơn nữa nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh, nghị quyết của Đảng, xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng cho hội viên. Đổi mới mạnh mẽ phương thức và nội dung hoạt động để Hội thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, bảo đảm phù hợp với đối tượng, hướng mạnh về cơ sở, coi trọng chất lượng, hiệu quả, tránh phô trương, hình thức.  Thường xuyên kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các cấp Hội, tham mưu phối hợp có hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền địa phương, các cấp ngành trung ương trong thực hiện nhiệm vụ. Nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước về chế độ, chính sách đối với CCB, quan tâm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của CCB. Củng cố, phát triển tổ chức Hội, đặc biệt là ở các vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ hội các cấp, có đủ phẩm chất, năng lực và trí tuệ, có bản lĩnh. Xây dựng tổ chức Hội CCB Việt Nam ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước, sự tin yêu gắn bó máu thịt với Nhân dân tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ XHCN.

3. Kết luận

Hội Cựu chiến binh Việt Nam là một tổ chức chính trị - xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cựu chiến binh và là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Hội Cựu chiến binh Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay bằng cách tham gia vào các hoạt động chính trị - xã hội, kinh tế và an ninh quốc phòng, giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ và giúp đỡ nhau trong việc phát triển kinh tế, giảm nghèo.

Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Hội CCB Việt Nam sẽ vẫn là chỗ dựa vững chắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Hội CCB các cấp tiếp tục có vị trí, vai trò quan trọng trong tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh. Với uy tín và trách nhiệm của mình, các cấp Hội CCB và hội viên CCB sẽ là lực lượng tiên phong trong công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến cho các lực lượng xã hội về chủ trương, chính sách và ý chí quyết tâm của Đảng trong kỷ nguyên vươn mình, cất cách của dân tộc.

Tài liệu tham khảo:

(1). Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, trang 59.

(2). Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, trang 169 - 170.

(3). Hồ Chí Minh toàn tập, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, trang 26.