NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HUẤN LUYỆN ĐIỀU LỆNH QUẢN LÝ BỘ ĐỘI CHO HỌC VIÊN ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC NGÀNH CHỈ HUY - THAM MƯU LỤC QUÂN CẤP PHÂN ĐỘI Ở TRƯỜNG SĨ QUAN LỤC QUÂN 1
Tóm tắt: Điều lệnh Quản lý bộ đội là một trong các nội dung huấn luyện cơ bản, có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong chương trình đào tạo Sĩ quan Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1, nhằm trang bị cho học viên, tập thể học viên kiến thức cơ bản về những quy định của Điều lệnh Quản lý bộ đội và các văn bản có liên quan. Qua đó, đưa mọi hoạt động của quân nhân vào các chế độ quy định của Điều lệnh tạo nên sự thống nhất, đồng bộ, chính quy, góp phần xây dựng ý thức tổ chức kỷ luật cho mọi quân nhân, tập thể quân nhân, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao. Bài viết làm rõ đặc điểm huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1.
Từ khoá: Điều lệnh Quản lý bộ đội; Chỉ huy - Tham mưu Lục quân
1. Đặt vấn đề
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Trường Sĩ quan Lục quân 1 lần thứ XVII nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã chỉ rõ: Triển khai thực hiện đi vào chiều sâu Nghị quyết số 29 Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương (Khóa XI), tiếp tục làm rõ hơn định hướng chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo đến năm 2025: Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; chủ động xây dựng kế hoạch, thực hiện đồng bộ thống nhất các biện pháp, tiến hành điều chỉnh, bổ sung quy trình, chương trình, quy chế theo yêu cầu nhiệm vụ giáo dục, đào tạo trong những năm tới, làm cơ sở quan trọng để chỉ đạo nhiệm vụ đào tạo cán bộ trong tình hình mới. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ xây dựng, bổ sung hoàn thiện chương trình, nội dung đào tạo, tích cực đổi mới phương pháp nâng cao chất lượng dạy học của các đối tượng theo yêu cầu phát triển của thực tiễn. Chính vì vậy, trong những năm qua, chất lượng huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội đã được Đảng ủy Ban Giám hiệu Nhà trường, các cơ quan, khoa, đơn vị trong toàn trường quan tâm, đầu tư đúng mức; chất lượng dạy học ngày càng được nâng cao, góp phần quan trọng xây dựng Nhà trường chính quy, “Mẫu mực, tiêu biểu”. Để nâng cao chất lượng dạy học môn học Quản lý bộ đội, góp phần thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 765-NQ/QUTW, ngày 20/12/2012 của Quân uỷ Trung ương về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo, yêu cầu đặt ra cần nắm chắc những đặc điểm huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1 hiện nay.
2. Nội dung nghiên cứu
Điều lệnh Quản lý bộ đội Quân đội nhân dân Việt Nam được xây dựng trên cơ sở Hiến pháp, Pháp luật nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và chức năng, nhiệm vụ, những kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn xây dựng, hoạt động và phát triển của Quân đội ta trong những năm qua.
Trường Sĩ quan Lục quân 1 là trung tâm đào tạo sĩ quan chỉ huy - tham mưu lục quân cấp phân đội, trình độ đại học cho toàn quân, Nhà trường luôn quan tâm kết hợp đào tạo với huấn luyện; coi trọng truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu và thực tiễn huấn luyện; gắn nhà trường với chiến trường và đơn vị; lấy khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị là thước đo để điều chỉnh, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
Do vậy, quá trình huấn luyện môn Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1 cần nắm vững những đặc điểm cơ bản sau:
Một là, nội dung huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1 bao gồm cả lý luận và thực hành.
Môn Điều lệnh Quản lý bộ đội vừa dạy học các nội dung lý luận, vừa hướng dẫn thực hành cho người học.
Huấn luyện lý luận môn Điều lệnh Quản lý bộ đội: Là giới thiệu các chương, các mục, các điều được quy định trong Điều lệnh Quản lý bộ đội và các văn bản quy phạm pháp luật như các quyết định, chỉ thị, thông tư, nghị định, hướng dẫn của Nhà Nước và của Bộ Quốc phòng; lý luận về công tác Quản lý bộ đội nhằm giúp người học nắm chắc, thực hiện và chấp hành nghiêm quy định khi vận dụng vào thực tiễn ở đơn vị.
Hướng dẫn thực hành môn Điều lệnh Quản lý bộ đội: Gắn lý luận với thực hành, sau khi giới thiệu xong phần lý luận phải gắn ngay hướng dẫn hành động, động tác để người học nắm chắc nội dung trong quá trình học tập, công tác, sinh hoạt hàng ngày, vận dụng các điều luật đã quy định thành chế độ nền nếp thường xuyên trong ngày, trong tuần, hằng tháng, tạo thành nếp sống chính quy trong từng người và toàn đơn vị.
Huấn luyện môn Điều lệnh Quản lý bộ đội phải biết kết hợp với giáo dục trên cơ sở hiểu biết các quy định để xây dựng trách nhiệm, ý thức tự giác chấp hành của học viên. Đây là một đặc điểm hết sức đặc trưng trong dạy học môn Quản lý bộ đội, vừa dạy học, vừa giáo dục. Dạy để học viên nắm được nội dung, giáo dục để họ tự nguyện, tự giác chấp hành. Chỉ khi tự nguyện, tự giác thực hiện thì chất lượng mới tốt hơn, cao hơn, hiệu quả hơn. Vì vậy, vừa dạy học vừa giáo dục là yêu cầu rất cao, phải được tiến hành song song, đồng bộ, thường xuyên và liên tục không được thiếu mặt nào.
Hai là, huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội của Trường Sĩ quan Lục quân 1 bao gồm cả trên giảng đường và tại đơn vị.
Trong chương trình huấn luyện của môn Điều lệnh Quản lý bộ đội, bài “chế độ sinh hoạt, làm việc, học tập và công tác”; phần lý luận được huấn luyện trên giảng đường (gồm 02 tiết); phần thực hành hướng dẫn tại đơn vị. Trong phần lý luận, nội dung bao gồm 02 mục đó là: Nội dung quy định về chế độ làm việc, sinh hoạt, học tập và công tác; Công tác quản lý bộ đội thực hiện chế độ làm việc, sinh hoạt, học tập và công tác; riêng mục (III) là Hướng dẫn thực hành. Nội dung mục (III) được huấn luyện tại đơn vị. Khi huấn luyện nội dung này Giảng viên Bộ môn phải biên chế khung tập sau đó hướng dẫn cụ thể các hành động các cương vị trong khung tập thực hiện chế độ kiểm tra sáng như: Kiểm tra Nội vụ vệ sinh; Kiểm tra Vũ khí trang bị...Sau khi hướng dẫn thực hành xong, giảng viên biên chế lại khung tập và duy trì từng học viên ở cương vị Chỉ huy để duy trì đơn vị thực hiện các chế độ kiểm tra sáng. Trong quá trình duy trì luyện tập giảng viên thực hiện sai đâu sửa đấy, sai ít sửa trực tiếp, sai nhiều tập trung lại để thống nhất. Ngoài ra, bài “Quản lý bộ đội thực hiện khen thưởng, kỷ luật” cũng có phần hướng dẫn thực hành. Trong phần hướng dẫn thực hành giảng viên hướng dẫn động tác trao nhận, thưởng; sau đó, cũng biên chế khung tập để học viên luyện tập nội dung trao, nhận thưởng để học viên nắm chắc được hành động, động tác của người trao, người nhận và người phục vụ. Đối với nội dung bài “Quản lý bộ đội thực hiện khen thưởng, kỷ luật” cũng có thể huấn luyện trên giảng đường và tại đơn vị.
Ba là, học tập, rèn luyện gắn liền với các hoạt động của bộ đội ở mọi lúc, mọi nơi.
Huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội là sự kết hợp giữa học tập, rèn luyện gắn liền với các hoạt động của bộ đội ở mọi lúc, mọi nơi. Học lý luận đến đâu thực hành ngay đến đó, vận dụng thường xuyên những nội dung đã học vào trong các hoạt động, học tập, công tác, sinh hoạt hàng ngày của đơn vị. Kết quả huấn luyện được thể hiện bằng việc chấp hành đúng các quy định của Điều lệnh, trong mọi hoạt động của đơn vị. Việc rèn luyện phải được tiến hành thường xuyên, liên tục tạo thành nền nếp trong đơn vị và nếp sống của mỗi người; là cơ sở để xây dựng chính quy trong đơn vị.
3. Kết luận
Khi đánh giá vị trí, vai trò của Điều lệnh Quản lý bộ đội, Đại tướng Văn Tiến Dũng, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã từng khẳng định: “Quản lý bộ đội là công tác lớn, công tác chủ yếu... là vấn đề rất phong phú bao gồm nhiều mặt có liên quan đến công tác xây dựng, huấn luyện, chiến đấu của Quân đội”, đây là cơ sở, tiền đề rất quan trọng nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả trong quản lý, duy trì kỉ luật, bảo đảm sự tập trung thống nhất, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, luôn sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Do đó, nghiên cứu, nắm chắc những đặc điểm huấn luyện Điều lệnh Quản lý bộ đội cho học viên đào tạo trình độ đại học ngành Chỉ huy - Tham mưu Lục quân cấp phân đội ở trường Sĩ quan Lục quân 1 hiện nay là vấn đề cần thiết, giúp cho cán bộ huấn luyện làm tốt công tác chuẩn bị và thực hành huấn luyện, trau dồi thêm kiến thức thực tiễn, làm chủ mọi tình huống, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn Điều lệnh Quản lý bộ đội.
Tài liệu tham khảo:
1. Ban Chấp hành Trung ương (2013), Nghị quyết số 29-NQ/TW, Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khoá XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
2. Đảng ủy Trường Sĩ quan Lục quân 1 (2020), Nghị quyết đại hội Đảng bộ Nhà trường lần thứ XVII nhiệm kỳ 2021 - 2025, Hà Nội.
3. Đảng ủy Trường Sĩ quan Lục quân 1 (2023), Nghị quyết 77-NQ/ĐU về lãnh đạo đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Nhà trường trong tình hình mới, Hà Nội.
4. Đảng ủy Trường Sĩ quan Lục quân 1 (2023), Nghị quyết 78-NQ/ĐU về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo, Hà Nội.
5. Quân ủy Trung ương (2020), Nghị quyết đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI nhiệm kỳ 2020 - 2025, Hà Nội.
6. Quân ủy Trung ương (2022), Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới, Hà Nội.
Thiếu tá Lê Trung
Khoa Quân sự chung, Trường Sĩ quan Lục quân 1, Bộ Quốc phòng